Πολιτισμός ΣΕ ΕΝΕΣΤΩΤΑ ΧΡΟΝΟ - Επιμέλεια ΧΡΗΣΤΟΣ Ν. ΘΕΟΦΙΛΗΣ
xronos.gr // ΕιδήσειςΠολιτισμός
--------------------------------------------------------------------------------
Πολιτισμός
ΣΕ ΕΝΕΣΤΩΤΑ ΧΡΟΝΟ - Επιμέλεια ΧΡΗΣΤΟΣ Ν. ΘΕΟΦΙΛΗΣ
Χάρης Κοντοσφύρης : Μια ιστορία για την μοναξιά των κτιρίων
28.04.2010
Ο βραβευμένος στην 26η Μπιενάλε του Σάο Πάολο μιλά για την πολυαναμενόμενη έκθεσή του στην οικία Κανελλόπουλου, στην Ελευσίνα
Το έργο του Χάρη Κοντοσφύρη δεν αποκόπτεται από τον διάλογο με την κοινωνία. Το οροθετημένο από την εικαστική συντεχνία έργο ασφυκτιά σε –ισμους λύτρωσης και αγωνίες ταχτοποίησης .
Το έργο του, ως υλοποιημένη ιδέα, δεν έχει τίποτα το οριστικό. Όλα λειτουργούν στην αδιάκοπη διαδικασία του γίγνεσθαι. Δεν στρατεύεται, ούτε υποτάσσεται σε όρους διεκδικώντας το αιώνια, το καθολικό. Το εννοιακό παρελθόν με το τεχνολογικό μέλλον συνομιλούν και ποτέ σε μια οριστική κατάσταση του απόλυτου.
Στο έργο του επισημαίνω την αλληλουχία των διαδικασιών. Το οικονομικό σύστημα οδηγεί στη μετανάστευση, μεταναστεύοντας ταυτόχρονα τον πολιτισμό. Έτσι έχουμε μια αλληλουχία στα γίγνεσθαι. Η εγκατάσταση-έργο του «Αθήνα-Πεκίνο», που αποτέλεσε και την επίσημη συμμετοχή της Ελλάδας στην 26η Μπιενάλε του Σάο Πάολο Βραζιλίας, χαρακτηρίζεται απ αυτή την αμοιβαία δράση, απ αυτή την πλοκή των διαδικασιών.
Στο έργο του ο Χάρης Κοντοσφύρης αποφεύγει τους ριζοσπαστικούς αφορισμούς, τη γοητεία της παραδοξολογίας και τις φιλολογικές διαισθήσεις. Διατυπώνει την εκφραστική του αλήθεια, καταργώντας κάθε παραδοσιακή πειθαρχεία. Η αίσθηση «ταυτότητας» εκδηλώνεται στην καθαρότητα των αποφάσεων του να δρομολογήσει την εικαστική του έκφραση στο ιδεοδρόμιο του διαλόγου με τη ζωή των κοινωνιών.
Χρήστος Θεοφίλης
Χάρης Κοντοσφύρης
Η εικαστική έκθεση «Δύση», σε επιμέλεια της ιστορικού τέχνης Λουΐζας Καραπιδάκη, που θα πραγματοποιηθεί τον Σεπτέμβριο (2010) στο Πολιτιστικό Κέντρο «Λεωνίδας Κανελλόπουλος» στην Ελευσίνα, διαπραγματεύεται την κοινωνική ιστορία του τόπου αλλά και τη μικρο-ιστορία. Προτείνω να μετατραπεί προσωρινά ο χώρος του πολιτιστικού κέντρου στην αρχική του χρήση, δηλαδή σε οικία. Το πολιτιστικό κέντρο μεταμορφωμένο σε σπίτι θα προβάλλει μνήμες που θα αιωρούνται στα κενά των δωματίων και θα μεταφέρουν τον επισκέπτη του «σπιτιού» σε ένα είδος πνευματικής περιπλάνησης. Η επιμελήτρια, που συμμετέχει ενεργά στην έρευνα, πιστεύει ότι το σκόπιμο εγχείρημα της μεταφοράς σε ένα οικείο αλλά και «intime» μικρόκοσμο θα αποτελέσει ένα ταξίδι «εν μέσω της πικρότητος πραγμάτων αποκρύφων», όπως έγραψε ο Rossetti για τη «Μαντόνα των Βράχων του Ντα Βίντσι». Το φαντασιακό του κοινού θα ενεργοποιηθεί σε μια αφηγηματική μυθοπλασία και με εμπειρίες καθόλου συμβατικές, θα ξετυλιχθούν μπροστά του τα ίχνη της ζωής μιας ζωντανής ανθρώπινης πόλης που εξελίσσεται, που αλλάζει μορφή αλλά και που διατηρεί τη μνήμη και την ιστορία της.
Το πρόσχημα του «σπιτιού με ταυτότητα» γεμάτου μνήμες, καθημερινότητες, εισβολές, χαρές και λύπες είναι και το όχημα που χρησιμοποιώ για να διεισδύσω σε μια πτυχή της ιστορίας της πόλης, μιας αρκετά μακρόχρονης περιόδου 30 περίπου ετών. Επιχειρώντας να διατρέξω την «οικία Κανελλόπουλου», με την έμμονη δράση της αποκάλυψης της πρότερης ζωής της, το απροσδόκητο και η οικειοποίηση της ιστορίας της οικογένειας, που έζησε εκεί 30 χρόνια και που αναγκάστηκε να ευθυγραμμιστεί με τα τρέχοντα ιστορικά γεγονότα της εποχής θα συρρικνωθούν σ’ ένα και βασικό πρόσωπο-δράστη: στον Ανδρέα Πατρινό του Νικολάου, ιστορικό κάτοικο του σπιτιού, που στέκει όρθιος στο πλατύσκαλο της εισόδου με έναν σκύλο. Προσκαλεί στο κατώφλι της έκθεσης τους ραβδοσκόπους θεατές να ανακαλύψουν το καταφύγιο της προσωπικότητάς του. Ένα καταφύγιο ερημώνας, ένα καταφύγιο της τέχνης παρούσης, μια ιστορία για την μοναξιά των κτιρίων. Όλη η έρευνα για να ολοκληρωθεί αυτή η έκθεση βασίζεται σε υλικό που συγκέντρωσα ώστε να ανασυγκροτήσω ιστορικά και να προτείνω αισθητικά το πορτρέτο του Α. Πατρινού, την οντογραφία του και το πώς ένα σύγχρονο μουσείο έχει απολέσει τη μνήμη του χώρου που χρησιμοποιεί. Τι θα κάνω στη έκθεση; Κάνω τούτο, ερημώνω το σπίτι, το αδειάζω. Κάνω τούτο, τυφλώνω τα παράθυρά του με τσιμεντόλασπη. Κάνω τούτο, επαναλειτουργώ τις πόρτες της διακριτικότητας του σπιτιού σαν βράγχια της μνήμης που έχασε. Κάνω τούτο, ζητώ από τους επισκέπτες να συλήσουν το εγκαταλελειμμένο ταφικό σπίτι μιας ψυχής, συμβόλου του αστικού επιστητού.
Η Λουίζα πιστεύει πως με την εικαστική και την ηχητική παρέμβαση στο σπίτι «στη δίχως πόθο απουσία / στη γυμνή μοναξιά / στα σκαλοπάτια του θανάτου...» (Ελυάρ) προσπαθώ να οδηγήσω στο σήμερα της ζωής και του μέλλοντος, στα σημερινά παιδιά της Ελευσίνας που θα έχουν ενεργό ρόλο στη νοητή συνέχεια της έκθεσης, στα σπίτια τους, καθώς στο πέρας της έκθεσης θα δοθούν έργα, ως δάνεια, στα σπίτια των επισκετπών της έκθεσης.
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ
Ο ΧΑΡΗΣ ΚΟΝΤΟΣΥΡΗΣ: Γεννήθηκε στη Μυτιλήνη της Λέσβου το 1965. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Σπούδασε σκηνοθεσία στη Σχολή Χατζίκου στην Αθήνα (1984-1987) και στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα (1987-1993). Έχει συμμετάσχει στην 3η Μπιενάλε Νέων Καλλιτεχνών Μεσογειακών Χωρών στη Μπολώνια της Ιταλίας (1988), στο Ίδρυμα ΔΕΣΤΕ (1991), στην Configura2 στην Ερφούρτη της Γερμανίας (1995), στο Φεστιβάλ Δρόμου στο Ισμίτ της Τουρκίας (2001), με εγκαταστάσεις του στο Μοναστήρι Φυρογίων της Σίφνου από το 1999 έως το 2001, στο Ίδρυμα Κυδωνιέως στην Άνδρο (2007) και στη Γκαλερί Λόλα Νικολάου στη Θεσσαλονίκη μαζί με τον Γιώργο Τσακίρη (2008). Το 2004 παρουσίασε το «Αθήνα-Πεκίνο» στην Αθήνα (σε συνεργασία με την Cheap), στην 26η Μπιενάλε του Σάο Πάολο της Βραζιλίας (2004) με Εθνική Επίτροπο την Ειρήνη Σαβαννή και στη 2η Διεθνή Μπιενάλε του Πεκίνου (2005). Το 2007 παρουσίασε την ατομική έκθεση «Adorno in Love» στην Globe Gallery, Newcastle της Αγγλίας και διοργάνωσε στην Αθήνα από κοινού με τους εικαστικούς Ζωή Παππά και Chirstian Rupp την εικαστική έκθεση «Trauma Queen». Το 2009 παρουσίασε την έκθεση «Ηλεκτρικό Σπίτι» στη Γκαλερί Ζουμπουλάκη στην Αθήνα και συμμετείχε στην 2η Μπιενάλε της Θεσσαλονίκης στην έκθεση «Πράξις: Προσωπικό=Πολιτικό» σε επιμέλεια Θοδωρή Μάρκογλου και Αρετής Λεοπούλου. Συνολικά, έχει πραγματοποιήσει 14 ατομικές εκθέσεις και έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Το 2003 εξέδωσε το βιβλίο του «Έσοπτρο» από τις εκδόσεις futura. Από το 2007 διδάσκει στο Τμήμα Πλαστικών Τεχνών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και το 2010 εκλέχθηκε Επίκουρος Καθηγητής στη Σχολή Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας (Φλώρινα).
--------------------------------------------------------------------------------
Εκτυπώστε Αποθηκεύστε Στείλτε Σχολιάστε
Σας άρεσε το άρθρο; Γραφτείτε στο Newsletter μας ή Γίνετε Συνδρομητής του Χρόνου!
--------------------------------------------------------------------------------
Διεύθυνση του άρθρου: http://www.xronos.gr/detail.php?ID=55021
--------------------------------------------------------------------------------
Νικ. Ζωίδου 22-24, 69100 Κομοτηνή. Τηλ: 25310 22791, 25310 33255, Fax: 25310 31302. Email: xronos@xronos.gr
Copyright © «Ο ΧΡΟΝΟΣ» Καθημερινή Εφημερίδα της Κομοτηνής, 2001 - 2006. Κατασκευή: Komotini On-Line
--------------------------------------------------------------------------------
Πολιτισμός
ΣΕ ΕΝΕΣΤΩΤΑ ΧΡΟΝΟ - Επιμέλεια ΧΡΗΣΤΟΣ Ν. ΘΕΟΦΙΛΗΣ
Χάρης Κοντοσφύρης : Μια ιστορία για την μοναξιά των κτιρίων
28.04.2010
Ο βραβευμένος στην 26η Μπιενάλε του Σάο Πάολο μιλά για την πολυαναμενόμενη έκθεσή του στην οικία Κανελλόπουλου, στην Ελευσίνα
Το έργο του Χάρη Κοντοσφύρη δεν αποκόπτεται από τον διάλογο με την κοινωνία. Το οροθετημένο από την εικαστική συντεχνία έργο ασφυκτιά σε –ισμους λύτρωσης και αγωνίες ταχτοποίησης .
Το έργο του, ως υλοποιημένη ιδέα, δεν έχει τίποτα το οριστικό. Όλα λειτουργούν στην αδιάκοπη διαδικασία του γίγνεσθαι. Δεν στρατεύεται, ούτε υποτάσσεται σε όρους διεκδικώντας το αιώνια, το καθολικό. Το εννοιακό παρελθόν με το τεχνολογικό μέλλον συνομιλούν και ποτέ σε μια οριστική κατάσταση του απόλυτου.
Στο έργο του επισημαίνω την αλληλουχία των διαδικασιών. Το οικονομικό σύστημα οδηγεί στη μετανάστευση, μεταναστεύοντας ταυτόχρονα τον πολιτισμό. Έτσι έχουμε μια αλληλουχία στα γίγνεσθαι. Η εγκατάσταση-έργο του «Αθήνα-Πεκίνο», που αποτέλεσε και την επίσημη συμμετοχή της Ελλάδας στην 26η Μπιενάλε του Σάο Πάολο Βραζιλίας, χαρακτηρίζεται απ αυτή την αμοιβαία δράση, απ αυτή την πλοκή των διαδικασιών.
Στο έργο του ο Χάρης Κοντοσφύρης αποφεύγει τους ριζοσπαστικούς αφορισμούς, τη γοητεία της παραδοξολογίας και τις φιλολογικές διαισθήσεις. Διατυπώνει την εκφραστική του αλήθεια, καταργώντας κάθε παραδοσιακή πειθαρχεία. Η αίσθηση «ταυτότητας» εκδηλώνεται στην καθαρότητα των αποφάσεων του να δρομολογήσει την εικαστική του έκφραση στο ιδεοδρόμιο του διαλόγου με τη ζωή των κοινωνιών.
Χρήστος Θεοφίλης
Χάρης Κοντοσφύρης
Η εικαστική έκθεση «Δύση», σε επιμέλεια της ιστορικού τέχνης Λουΐζας Καραπιδάκη, που θα πραγματοποιηθεί τον Σεπτέμβριο (2010) στο Πολιτιστικό Κέντρο «Λεωνίδας Κανελλόπουλος» στην Ελευσίνα, διαπραγματεύεται την κοινωνική ιστορία του τόπου αλλά και τη μικρο-ιστορία. Προτείνω να μετατραπεί προσωρινά ο χώρος του πολιτιστικού κέντρου στην αρχική του χρήση, δηλαδή σε οικία. Το πολιτιστικό κέντρο μεταμορφωμένο σε σπίτι θα προβάλλει μνήμες που θα αιωρούνται στα κενά των δωματίων και θα μεταφέρουν τον επισκέπτη του «σπιτιού» σε ένα είδος πνευματικής περιπλάνησης. Η επιμελήτρια, που συμμετέχει ενεργά στην έρευνα, πιστεύει ότι το σκόπιμο εγχείρημα της μεταφοράς σε ένα οικείο αλλά και «intime» μικρόκοσμο θα αποτελέσει ένα ταξίδι «εν μέσω της πικρότητος πραγμάτων αποκρύφων», όπως έγραψε ο Rossetti για τη «Μαντόνα των Βράχων του Ντα Βίντσι». Το φαντασιακό του κοινού θα ενεργοποιηθεί σε μια αφηγηματική μυθοπλασία και με εμπειρίες καθόλου συμβατικές, θα ξετυλιχθούν μπροστά του τα ίχνη της ζωής μιας ζωντανής ανθρώπινης πόλης που εξελίσσεται, που αλλάζει μορφή αλλά και που διατηρεί τη μνήμη και την ιστορία της.
Το πρόσχημα του «σπιτιού με ταυτότητα» γεμάτου μνήμες, καθημερινότητες, εισβολές, χαρές και λύπες είναι και το όχημα που χρησιμοποιώ για να διεισδύσω σε μια πτυχή της ιστορίας της πόλης, μιας αρκετά μακρόχρονης περιόδου 30 περίπου ετών. Επιχειρώντας να διατρέξω την «οικία Κανελλόπουλου», με την έμμονη δράση της αποκάλυψης της πρότερης ζωής της, το απροσδόκητο και η οικειοποίηση της ιστορίας της οικογένειας, που έζησε εκεί 30 χρόνια και που αναγκάστηκε να ευθυγραμμιστεί με τα τρέχοντα ιστορικά γεγονότα της εποχής θα συρρικνωθούν σ’ ένα και βασικό πρόσωπο-δράστη: στον Ανδρέα Πατρινό του Νικολάου, ιστορικό κάτοικο του σπιτιού, που στέκει όρθιος στο πλατύσκαλο της εισόδου με έναν σκύλο. Προσκαλεί στο κατώφλι της έκθεσης τους ραβδοσκόπους θεατές να ανακαλύψουν το καταφύγιο της προσωπικότητάς του. Ένα καταφύγιο ερημώνας, ένα καταφύγιο της τέχνης παρούσης, μια ιστορία για την μοναξιά των κτιρίων. Όλη η έρευνα για να ολοκληρωθεί αυτή η έκθεση βασίζεται σε υλικό που συγκέντρωσα ώστε να ανασυγκροτήσω ιστορικά και να προτείνω αισθητικά το πορτρέτο του Α. Πατρινού, την οντογραφία του και το πώς ένα σύγχρονο μουσείο έχει απολέσει τη μνήμη του χώρου που χρησιμοποιεί. Τι θα κάνω στη έκθεση; Κάνω τούτο, ερημώνω το σπίτι, το αδειάζω. Κάνω τούτο, τυφλώνω τα παράθυρά του με τσιμεντόλασπη. Κάνω τούτο, επαναλειτουργώ τις πόρτες της διακριτικότητας του σπιτιού σαν βράγχια της μνήμης που έχασε. Κάνω τούτο, ζητώ από τους επισκέπτες να συλήσουν το εγκαταλελειμμένο ταφικό σπίτι μιας ψυχής, συμβόλου του αστικού επιστητού.
Η Λουίζα πιστεύει πως με την εικαστική και την ηχητική παρέμβαση στο σπίτι «στη δίχως πόθο απουσία / στη γυμνή μοναξιά / στα σκαλοπάτια του θανάτου...» (Ελυάρ) προσπαθώ να οδηγήσω στο σήμερα της ζωής και του μέλλοντος, στα σημερινά παιδιά της Ελευσίνας που θα έχουν ενεργό ρόλο στη νοητή συνέχεια της έκθεσης, στα σπίτια τους, καθώς στο πέρας της έκθεσης θα δοθούν έργα, ως δάνεια, στα σπίτια των επισκετπών της έκθεσης.
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ
Ο ΧΑΡΗΣ ΚΟΝΤΟΣΥΡΗΣ: Γεννήθηκε στη Μυτιλήνη της Λέσβου το 1965. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα. Σπούδασε σκηνοθεσία στη Σχολή Χατζίκου στην Αθήνα (1984-1987) και στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα (1987-1993). Έχει συμμετάσχει στην 3η Μπιενάλε Νέων Καλλιτεχνών Μεσογειακών Χωρών στη Μπολώνια της Ιταλίας (1988), στο Ίδρυμα ΔΕΣΤΕ (1991), στην Configura2 στην Ερφούρτη της Γερμανίας (1995), στο Φεστιβάλ Δρόμου στο Ισμίτ της Τουρκίας (2001), με εγκαταστάσεις του στο Μοναστήρι Φυρογίων της Σίφνου από το 1999 έως το 2001, στο Ίδρυμα Κυδωνιέως στην Άνδρο (2007) και στη Γκαλερί Λόλα Νικολάου στη Θεσσαλονίκη μαζί με τον Γιώργο Τσακίρη (2008). Το 2004 παρουσίασε το «Αθήνα-Πεκίνο» στην Αθήνα (σε συνεργασία με την Cheap), στην 26η Μπιενάλε του Σάο Πάολο της Βραζιλίας (2004) με Εθνική Επίτροπο την Ειρήνη Σαβαννή και στη 2η Διεθνή Μπιενάλε του Πεκίνου (2005). Το 2007 παρουσίασε την ατομική έκθεση «Adorno in Love» στην Globe Gallery, Newcastle της Αγγλίας και διοργάνωσε στην Αθήνα από κοινού με τους εικαστικούς Ζωή Παππά και Chirstian Rupp την εικαστική έκθεση «Trauma Queen». Το 2009 παρουσίασε την έκθεση «Ηλεκτρικό Σπίτι» στη Γκαλερί Ζουμπουλάκη στην Αθήνα και συμμετείχε στην 2η Μπιενάλε της Θεσσαλονίκης στην έκθεση «Πράξις: Προσωπικό=Πολιτικό» σε επιμέλεια Θοδωρή Μάρκογλου και Αρετής Λεοπούλου. Συνολικά, έχει πραγματοποιήσει 14 ατομικές εκθέσεις και έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Το 2003 εξέδωσε το βιβλίο του «Έσοπτρο» από τις εκδόσεις futura. Από το 2007 διδάσκει στο Τμήμα Πλαστικών Τεχνών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και το 2010 εκλέχθηκε Επίκουρος Καθηγητής στη Σχολή Καλών Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας (Φλώρινα).
--------------------------------------------------------------------------------
Εκτυπώστε Αποθηκεύστε Στείλτε Σχολιάστε
Σας άρεσε το άρθρο; Γραφτείτε στο Newsletter μας ή Γίνετε Συνδρομητής του Χρόνου!
--------------------------------------------------------------------------------
Διεύθυνση του άρθρου: http://www.xronos.gr/detail.php?ID=55021
--------------------------------------------------------------------------------
Νικ. Ζωίδου 22-24, 69100 Κομοτηνή. Τηλ: 25310 22791, 25310 33255, Fax: 25310 31302. Email: xronos@xronos.gr
Copyright © «Ο ΧΡΟΝΟΣ» Καθημερινή Εφημερίδα της Κομοτηνής, 2001 - 2006. Κατασκευή: Komotini On-Line
